Изьватаслӧн чужӧм-лоӧм. Изьва сикт
Изьватас (тадзи шуӧны асьныссӧ татчӧс йӧз) – коми йӧзлӧн торъя этнографическӧй чукӧр. “Изьватас” нимсӧ позьӧ вуджӧдны коми кыв вылысь кыдз “войтыр, коді олӧ Изьва ю пӧлӧн”. Кыдз торъя этнос изьватас заводитісны артмыны 16 нэмся мӧд юкӧнас коми (удорачи да емватас), рочьяс (ёнджыкасӧ новгородсаяс, архангельсксаяс да чилимдінсаяс) да ненечьяс сорласьӧм подув вылын Изьва ю пӧлӧн, Печӧра юлӧн шуйга вожын. Чайтӧны, мый изьватаслӧн лоӧмыс топыда йитчӧма лунвыв районъясын сёян тырмытӧм понда комияслӧн войвылӧ овмӧдчӧмкӧд. Аслыспӧлӧс шӧринӧн изьватаслӧн лои Изьва сикт, сійӧ вӧлі артмӧма 1567 воын.
Изьва сикт ӧдйӧ сӧвмис-паськаліс, и 1646 воын нин тані вӧлі 65 овмӧс. Медводдза изьватаслӧн вӧліны татшӧм овъяс: Сметанин, Филиппов, Истомин, Хозяинов, Терентьев, Канев, Анофриев (Ануфриев), Вокуев, Дуркин, Витязев, Артемьев, Нечаев, Рочев да мукӧд. Тайӧ овъясыс ӧніӧдз на ёна паськалӧмаӧсь Изьва районын.